dış haberler servisi - 23.03.2011 Askerî harekât 5. gününe girdi. Tepkiler giderek artıyor. Irak ve Afganistan örnekleri hatırlatılırken, Libya'da da çıkmaza girileceği korkusu hakim. Prof. İlter Turan, "Kara operasyonu olursa batağa saplanırlar." uyarısında bulunuyor. Prof. Laçiner'e göre BM tarafsız davranır ve sivil katliamı önlerse Libya, Irak'a dönmez.
Batılı güçlerin Libya'da cumartesi günü başlattığı operasyonun komutasını kimin devralacağı konusunda fikir ayrılıkları yaşanırken, savaşın bir açmaza dönüşeceği endişeleri giderek artıyor. ABD, Fransa ve İngiltere'den oluşan koalisyon güçlerinin, Muammer Kaddafi'nin hava savunma sistemlerini imha etmesine rağmen, cephede herhangi bir ilerleme sağlayamaması 'Batı, Libya'da açmaza girdi' iddialarını güçlendiriyor. Batılı ülkelerin işgal gücü göndermesi halinde Irak ve Afganistan'daki felaketlerin yeniden yaşanabileceği belirtiliyor. Bu konuda en ciddi uyarıyı Başbakan Erdoğan yaptı, "İkinci Irak olsun istemiyoruz. 8 yıl içerisinde bir medeniyet Irak'ta çöktü. Milyonu aşkın insan öldürüldü." dedi. Uluslararası güvenlik uzmanları, Libya'nın Irak'a benzememesi için BM'nin tarafsız hareket etmesi gerektiğini belirtiyor. BM kararının özünde sivil katliamının önlenmesi olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Sedat Laçiner, "Libya'nın iç işlerine olabildiğince karışılmamalı. Kararın ruhu gözetilir ve ölçülü davranılır, öncelik diplomasiye verilirse Libya, Irak olmaz." diyor. Prof. Dr. İlter Turan da müttefiklerin şu anda daha az maliyetli olan hava sahasını kapatma yolunu seçtiğini vurguluyor. "Eğer bir kara operasyonu olursa o zaman batağa saplanırlar." uyarısında bulunuyor.
Sedat Laçiner, Libya krizinde Ankara'nın izlediği politikayı da destekliyor: Türkiye bu süreçte doğru yol izliyor. Şu an sınırlı bir müdahaleye evet diyoruz. Ancak Türkiye, ne Fransa ne de Amerika tarafından yeterince dikkate alınıyor ama dikkate alınmayan bedelini kendisi ödüyor. Ancak İngiltere Savunma Bakan Yardımcısı Nick Harvey'in dün Libya'ya kara birliği konuşlandırma seçeneğinin ihtimal dışı tutulamayacağını söylemesi, Irak senaryosu konusundaki endişeleri artırdı. Rusya, Çin, Almanya ve Arap Birliği'nden de operasyona ilişkin farklı sesler çıkıyor. Çin yönetimi, müdahalenin sivillerin ölmesinden duyduğu "derin kaygıyı" dile getirerek, "insani felaket" olabileceği uyarısında bulundu ve bu ülkedeki çatışmaların sona erdirilmesi çağrısını yineledi. Hindistan, uluslararası koalisyonun Libya'nın işlerine karışma hakkı bulunmadığını açıkladı. Kuzey Afrika ülkesi Cezayir de uluslararası koalisyonun Libya'ya hava bombardımanının BM kararına göre orantısız olduğunu belirterek, çatışmaların derhal durdurulması çağrısı yaptı.
AMERİKAN UÇAĞI DÜŞTÜ
Operasyonun akıbetine ilişkin tartışmalar devam ederken koalisyon, Libya'daki askeri hedefleri vurmayı sürdürüyor. Operasyonların dördüncü gününde ABD ve İngiliz denizaltı ve savaş gemilerinden Libya'daki "hava savunma hedeflerine ve diğer hedeflere" toplam 20 Tomahawk füzesi fırlatıldı. Başkent Trablus'ta havanın kararmasıyla birlikte yoğun bir uçaksavar ateşi ve patlama sesleri duyuldu. Amerika öncülüğünde Fransa ve İngiltere destekli koalisyon dün de muhaliflerin karargahı Bingazi'nin doğusunda iki hava savunma üssündeki radarları vurmuştu. Trablus'un 10 kilometre doğusundaki Busetta deniz üssü vurulan hedefler arasındaydı. Libya hükümeti, saldırılarda çok sayıda sivilin öldürüldüğünü duyurdu.
Cumartesi günü başlayan saldırılarda ABD ise dün ilk kaybını verdi. ABD ordusuna ait F-15E tipi bir savaş uçağı önceki gece Bingazi yakınlarında düştü. Amerikan ordusu, uçağın düşman ateşi yüzünden değil, büyük olasılıkla teknik sorun nedeniyle düştüğünü kaydetti. Uçaktaki iki pilotun da kurtulduğu bildirildi. Koalisyon güçlerinin hava saldırısı sürerken Kaddafi'ye bağlı birliklerle muhalifler arasındaki çatışmalar da devam ediyor. Çatışmalar, Trablus'un güneybatısındaki Zintan, ülkenin üçüncü büyük kenti Misrata ve Bingazi yolu üzerindeki stratejik Ecdebiye civarında yoğunlaşıyor. Kaddafi birliklerinin tank ateşiyle vurduğu Misrata'da aralarında çocukların da olduğu 40 kişinin hayatını kaybettiği yaklaşık 300 kişinin de yaralandığı kaydedildi. Şiddetli çatışmaların yaşandığı Ecdebiye'de de muhaliflerin, koalisyonun hava desteğine rağmen herhangi bir ilerleme kaydedemediği ifade ediliyor. Yüzde 90'ını sivillerin oluşturduğu dağınık haldeki muhalif güçlerin, başkent Trablus'a ilerleyebilecek güç ve donanımda olmadığı belirtiliyor.
Bingazi'de bir gazeteci kayıp
Libya'nın Bingazi kentinde bir Fransız gazetecinin kaybolduğu bildirildi. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, Polaris Images ajansı için çalışan Stephane Lehr'den pazartesi gününden beri haber alınamadığını belirtti. Tobruk'ta ise Fransız Haber Ajansı AFP'nin muhabirleri İngiliz Dave Clark (38), Kolombiya ve Almanya vatandaşı Roberto Schmidt (45) ile Getty Images ajansı foto muhabiri Amerikalı Joe Raedle'ın (45) Kaddafi güçleri tarafından gözaltına alındığı kaydedildi. Gazetecilerin şoförü Muhammed Hamid, üç gazeteciyi 19 Mart sabahı Tobruk kentinde aracına aldığını ve Ecdebiye'ye birkaç kilometre kala Libya askerlerinin aracın etrafını çevirdiğini söyledi. Tobruk'a dün dönen Hamid, dört askerin silah zoruyla gazetecileri araçtan indirdiğini ve kendi araçlarına bindirdiğini ifade etti.
